Skip to search Skip to main content
Parker Library On the Web - Spotlight at Stanford
  • Sign in
  • Feedback

Contact us

Reporting from: https://parker.stanford.edu/parker/catalog/bx369vf7033/metadata
Cancel

Parker Library On the Web

Manuscripts in the Parker Library at Corpus Christi College, Cambridge
  • Home
  • Curated Features
    • The Parker on Loan
    • New Site Features
    • Previous Exhibition: The Making of Medieval Manuscripts
    • Previous Exhibition: Worlds Real and Imagined
    • Previous Exhibition: The History of the Book
  • Browse
  • About
  • Cambridge, Corpus Christi College, MS 288: Alan of Tewkesbury OSB, Epistolae. Apocryphal Gospels. Prophecies

Cambridge, Corpus Christi College, MS 288: Alan of Tewkesbury OSB, Epistolae. Apocryphal Gospels. Prophecies

Description

Alternative title
Alani Cantuar. Epistolae. Gesta Salvatoris. Infantia Salvatoris, etc.
Type of resource
mixed material
Extent
ff. 1 + 124 + 1
Date created
[ca. 1100 - 1299]
Language
Latin
Material
Vellum
Layout
several volumes
Height (mm)
250
Width (mm)
185
Collation
1 flyleaf, 1(10) (wants 10) | 2(8)-4(8) | 5(4) | 6(14) (14 canc.) 7(14) 8(12)-10(12) 11(8) 12(2) | 13(10) 14(4), 1 flyleaf.
Writing
in a fine hand
Foliation
ff. i-iii + 1-125 + iv-v
Provenance
From Christ Church, Canterbury, Ancient Libraries, p. 118. On the flyleaf (xiv): Liber N. de Sandwyco. In quo scilicet(?) hec uolumina continentur. (1) [Epistole Alani Prioris, etc.: added xvi.] (2) Liber de officiis ecclesiasticis. (3) Euangelium Nazareorum. (4) Inffancia Saluatoris. (5) Liber Asenech. (6) Item liber Methodii (over erasure).Other articles added xvi. f. iv blank. N. de Sandwich was Prior 1255-1280.
Additions
In the old catalogue the contents are thus given: Liber officiis ecclesiasticis Glose super Osee. Infancia Saluatoris. Euangelium Nazareorum. Asseneth. Methodius. Prophetia Hildegardi(s). Epistole Frederici Imperatoris Libellus qualiter Tartari inuaserunt regna Christianorum.

Abstract/Contents

Summary
The miscellany of fourteen texts in CCCC MS 288, dating to c. 1200, has no obvious unifying theme. The book opens with a number of letters of Alan of Tewkesbury OSB (d. 1202), followed by an anonymous liturgical tract on church offices and a tract on the Mass by Richard the Premonstratensian (fl. late twelfth century). Parts of the book contain apocrypha of the New Testament such as the Gospel of Nicodemus and the De ortu beatae Mariae et infantia saluatoris. Other parts contain prophetic texts such as some by Hildegard of Bingen OSB (1098-1179) and the De initio et fine saeculi (Revelations) of pseudo-Methodius. The book belonged to N de Sandwico (Sandwich, Kent), a monk of the cathedral priory of Christ Church, Canterbury, and can perhaps be identified with an item in the early fourteenth-century library catalogue by Henry of Eastry.
Contents
Epistolae -- Tractatus de officiis ecclesiasticis -- De canone missae -- Evangelium Nicodemi -- Vindicta Saluatoris -- De ortu beatae Mariae et infantia saluatoris -- Gospel of Thomas -- Historia fabulosae -- Liber de Asenech (Aseneth) -- De initio et fine saeculi -- Letter to the clergy of Cologne -- De Tartaris -- Epistolae -- Gravamina Anglorum adversum potestatem papae -- Extracts from glosses on Old Testament

Bibliographic information

M.R. James Date
xii-xiii
Downloadable James Catalogue Record
https://stacks.stanford.edu/file/druid:gc224hq0486/MS_288.pdf
Superseded Interim Catalogue Record
https://stacks.stanford.edu/file/druid:dz340pt5191/288.pdf
Contains
  • Alan of Tewkesbury OSB, Epistolae. 1r-9v
    Nasmith
    Alani prioris ecclesiae Christi Cantuariae epistolae ad Henricum III. ad regem Franciae et alios ; praesertim de translatione corporis Thomae Becket; -et ad Baldwinum archiepiscopum de jure et potestate sedis metropolitanae in episcopum et sedem Roffensem, nempe quod episcopus Rossensis in capitulo ecclesiae Cantuariae eligi debet, ibique spiritualia et temporalia a manu archiepiscopi accipere; et quod monachi Roffenses mortuo episcopo suo baculum ejus pastoralem apud Cantuariam portare tenentur, -item una vel altera epistola ad Alanum. 1r-9v
    Author
    Alan of Tewkesbury OSB
    Note
    (1r) Alani Epistolae
    (1r) 1. Philippo ... francorum regi I
    (1v) 2. Alanus ... priori Wintonie
    (2r) 3. B. Cantuariae archiepiscopo
    (2v) 4. Henrico regi anglorum
    (3r) 5. Benedicto abbati de Burgo
    (3v) 6. Roberto de hardres
    (4v) 7,8. Benedicto abbati, ff. 4v-5r
    (5v) 9. AlanoIohannes prior Wintonie
    (6v) 10. Asino illi Sancti Petri de Burgo
    (7v) 11, 12. Iohanni Lugdunensi archiepiscopo ff. 7v-8v
    (9r) 13. Magistro G. cardinali
    (9v) 14. Domino Cantuariensi
    Edited in 1846 by J. A. Giles, from this, the only MS.: reprinted in P. L. CXC 1475
  • Tractatus de officiis ecclesiasticis. 10r-33v
    Nasmith
    Tractatus de officiis ecclesiasticis. 10r-33v
    Note
    No title: probably a sermon
    Incipit
    (10r) Est tempus luctus et pene. Item hec tempora considerantur secundum iiiior principales diei partes
    Rubric
    (10r) De ecclesiasticis officiis secundum Ieronimum
    Incipit
    (10r) Hec autem officia ordinauit beatus Jeronimus ad petitionem damasi pape
    Note
    The next section is
    Rubric
    (10r) De officiis in aduentu domini
    Incipit
    (10r) Incipientes ab aduentu de ecclesiasticis officiis per anni circulum in duobus canendum esse dicimus circa illa ne coacte fiant et indiscrete
    Note
    Ends after Dominica XXIII (post Pentacosten)
    Incipit
    (33r) De officio ecclesiastico distincte egimus per totum anni circulum
    Explicit
    (33r) Domine ne in furore cantatur quia quod dauid prophetauit apostolus predicauit
    Note
    (33v) blank
  • Richard the Premonstratensian, De canone missae. 34r-37v
    Nasmith
    Alius tractatus ejusdem, ut videtur, argumenti. 34r-37v
    Author
    Richard the Premonstratensian
    Note
    (34r) Expositio missae (Remigius of Auxerre) cf. CLXXVII 455
    Incipit
    (34r) In uirtute sancte crucis
    Explicit
    (36v) ex inde uita eterna
    Rubric
    (36v) explicit hic expositio canonis
    Incipit
    (36v) Hec sententia de vii ordinibus clericorum
    (36v) Postquam duo discipuli uenerunt de (e)maus
    (37r) Simile est regnum celorum homini negotiatori
    (37r) Quandoque boni sicius moriuntur
    Note
    (Materials for sermons ?)
    (37v) blank
  • Evangelium Nicodemi. 38r-54r
    Nasmith
    Gesta salvatoris Domini nostri Iesu Christi, quae invenit Theodosius magnus imperator in Ierusalem in pretorio Pontii Pilati in codicibus publicis. 38r-54r
    Note
    (38r) Title in lower margin
    Rubric
    (38r) Gregorius turonensis in gestis francorum de passione et resurrectione domini Ihesu refert hec
    Incipit
    (38r) Apprehensus autem ioseph cum aromatibus
    Explicit
    (38r) quod non ad eum primitus aduenisset
    Rubric
    (38r) Sanctus Augustinus in sermone de sancto sabbato pasche dicit
    Incipit
    (38r) Attonite mentes obstupuere tortorum
    Explicit
    (38v) per lignum ditati sumus per lignum euertimur
    Note
    In margin
    Rubric
    (38v) Incipiunt gesta saluatoris domini nostri Ihesu Christi que inuenit Theodosius magnus imperator in Ierusalem in pretorio poncii pilati in codicibus publicis
    Incipit
    (38v) Factum est in anno uicesimo tercio imperii tyberii
    Explicit
    (38v) Istum nouiinus ihesum fabri filium de uirgine
    Note
    (39r) a new hand begins afresh
    Incipit
    (39r) Audistis fratres karissimi que acta sunt sub pontio pilato presidi temporibus tiberii cesaris. Ego eneas hebreus primus legis doctor perscrutans diuinitatem legis scripturarum domini nostri Ihesu Christi
    Note
    With Tischendorf's second text of the Descensus, Evv. Apocr. p. 417, ending
    Explicit
    (54r) Hec sunt testimonia carini et leutii fratres karissimi de christo dei filio que sanctis suis gessit apud inferos cui omnes agamus laudes cui honor et gloria per immensa seculorum secula. Amen
  • Vindicta Saluatoris. 54v-65v
    Nasmith
    Alius tractatus ejusdem farinae. 54v-65v
    Note
    (54v) Vindicta Saluatoris
    (Tischendorf, p. 471)
    Incipit
    (54v) In diebus tiberii cesaris tetraharcha sub poncio pilato traditus fuit Ihesus a iudeis
    Explicit
    (60r) baptizatus est et domus eius tota. In nomine domini nostri Ihesu Christi cui honor et gloria et imperium in secula seculorum. Amen
    Incipit
    (60r) Apostolus dicit. Nolite inebriari uino in quo luxuria
    Explicit
    (60v) sicut equs et mulus quibus non est intellectus
    Incipit
    (60v) Nos (Uos) inquam conuenio o iudei qui usque in hodiernum diem negastis filium dei
    Note
    This disputation against the Jews is frequently found as an appendix to the Gesta Salvatoris in a certain family of MSS.
    Ends
    Explicit
    (65v) lnundi huius principe. Nostri hodie ac semper hic et ubique dignatus miserere
    Note
    This copy has been examined by Dr E. v. Dobschütz for his forthcoming edition of the Acta Pilati
  • pseudo-Jerome, De ortu beatae Mariae et infantia saluatoris. 65v-78v
    Nasmith
    Libellus de infantia salvatoris nostri et de ejus cognatis Ioachimo Anna, et de miraculis virginis Mariae, etc. 65v-78v
    Author
    pseudo-Jerome
    Note
    Ad finem, Haec omnia Thomas Ismaelita ego scripsi.
    The first page in the hand of f. 38
    Rubric
    (65v) Libellus de infantia Saluatoris domini nostri Ihesu Christi
    Incipit
    (65v) Ex ioachim cleopha saloma iii anna marias
    Note
    (5 lines)
    Rubric
    (65v) Incipit prologus
    Note
    (Tischendorf, pp. 111, 112)
    Incipit
    (65v) Anna et emeria sorores fuerunt. De emeria nata est elizabeth
    Explicit
    (65v) Ex hac nati sunt Iacobus maior et Iohannis euuangelista
    Note
    (66r) another hand (perhaps that of ff. 39r-65v) begins in columns of 35 lines
    Rubric
    (66r) Incipit capitulum cromatii elodori episcoporum Joronimo presbitero
    Note
    (Tischendorf, p. 51)
    Incipit
    (66r) Hortum marie uirginis et natiuitatem, etc.
    Explicit
    (66r) credideris recipere facias
    Rubric
    (66r) Capitulum Jeronimus cromatio et eliodoro
    Incipit
    (66r) Dominis sanctis
    Explicit
    (66v) Obedientiam peruenire
    Incipit
    (66v) In diebus illis. Erat uir in israel nomine ioachim
    Explicit
    (78v) claritas dei resplendebat super eum. cui sit omnis laus et gloria in secula seculorum. Amen
    Note
    So far the Liber de infantia (Ps. Matthew of Tischendorf) proper
  • Gospel of Thomas. 78v-84v
    Note
    (78v) Here follow three chapters which in Tischendorf (p. 164) precede the gospel of Thomas as here
    a.
    Incipit
    (78v) Cum iacta fuisset conturbatio quando requisitio facta fuit ab herode de domino nostro Ihesu Christo
    Note
    (Flight into Egypt. Jesus eats ears of corn, makes a salt fish swim)
    b.
    Incipit
    (78v) Et deambulante Ihesus cum maria
    Note
    (22 sparrows fall into a schoolmaster's lap)
    c.
    Incipit
    (78v) Et hoc facto magister cepit eum proicere de ciuitate
    Note
    (return to Nazareth)
    Explicit
    (79r) et dedit gratias deo qui dedit ei talem intelligentiam et quia inuenit gratiam coram domino deo Amen
    Note
    (79r) A text of the Gospel of Thomas follows (Tischendorf, p. 167)
    Incipit
    (79r) Gloriosum est enarrare thomam ismaelitam traplos domini. Intelligite ergo omnes fratres carissimi sig(na) que fecit Ihesus quando fuit in ciuitate nazareth quod est primo capitulo. cum autem esset Ihesus v. annorum facta est pluuia etc.
    Explicit
    (81v) omnes qui uidebant eum glorificabant deum patrem omnipotentem qui est benedictus in secula seculorum. Amen
    Incipit
    (81v) Hec omnia thomas ismaelita ego scripsi
    Explicit
    (82r) filius dei in uniuerso orbe terre. Ipsum decet omnis gloria et honor in sempiternum. qui uiuis et regnas deus per omnia secula seculorum. Amen
    Note
    (82r) Story of the Cross
    Incipit
    (82r) Post peccatum ade
    Explicit
    (84v) usque ad mortem. Cui est laus et honor et imperium per omnia secula seculorum. Amen
    Note
    Cf. MS 66, MS 275, etc. Ed. W. Meyer, Abh. bayer. Akad. XVI, iii, 131
  • Historia fabulosae. 84v-88r
    Nasmith
    Historia quaedam fabulosa, quarum titulos recensere haud operae pretium. 84v-88r
    Note
    (84v) A collection of stories (33)
    De S. Bernardo. de caseo. de simia ... de baldewino archiepiscopo ... de Magistro Roberto (de Chartres) ... de quodam Robineto (a goblin) ... De Gillebochat (quidam priuatus demon Gillebochat dictus) ... The last De Thaide
    This collection of stories occurs again in MS 441 (Art. 31), which is also a Christ Church book
  • Liber de Asenech (Aseneth). 88r-98r
    Nasmith
    Liber de Asenech et quomodo Joseph duxit eam in uxorem. 88r-98r
    Rubric
    (88r) Liber de asenech et quomodo ioseph duxit eam in uxorem
    Incipit
    (88r) Et factum est in primo anno
    Note
    This is the complete Latin text: published by Batiffol, Studia Patristica, in a text furnished by me from this MS. and MS 424
    Explicit
    (97r) nuncupatus est pater eius in terra egypti
    Note
    (97r) Poem to the Virgin. The first lines spaced for music, which is not filled in
    Incipit
    (97r) Hominum salue saluatrix uirgo mater filiaHostis sola subiugatrix lucis ostiaria... fac nos tecum liberos et prosperos
    Note
    (98r) Poem on the corruption of the Church. Space left for music as before
    Incipit
    (98r) In cauernis macerie trahit suspiriaColumba multipharie gemens et anxia
    Note
    Ends
    Explicit
    (98r) O O cui cuncta seruiunt uide culia (?ciuilia)tua scit clemencia scit et anglia quod ita despiciunt.Amen
  • pseudo-Methodius, De initio et fine saeculi. 98v-101v
    Nasmith
    Liber Methodii martyris de initio seculi et fine, etc. 98v-101v
    Author
    pseudo-Methodius
    Rubric
    (98v) Prologus
    Incipit
    (98v) In nomine Christi incipit liber methodii episcopi ecclesie paterensis etc.
    Explicit
    (98vs) in opusculis suis collaudauit
    Note
    Text
    Incipit
    (98v) Sciendum namque est nobis
    Explicit
    (101v) eripere dignetur qui etc.
    Rubric
    (101v) Explicit liber methodii martiris
    Note
    Also in MS 59. 12; MS 66. 26; MS 275. 6; MS 404. 2, etc.
  • Hildegard of Bingen OSB, Letter to the clergy of Cologne. 101v-104r
    Nasmith
    Prophetia Hildegardis. 101v-104r
    Author
    Hildegard of Bingen OSB
    Rubric
    (101v) De prophecia hildegardis
    Incipit
    (101v) Incipit epistola beate hildegardis de re operto iuxta pinguiam de futura tribulatione clericorum et de uero tempore. De uiuente luce audiui uocem
    Explicit
    (103r) in confortissima vi rectitudinis persistent
    Note
    Cf. MS 107. 9
    Incipit
    (103r) Cum inter reges orbis et principes affinitas
    Explicit
    (103v) a quibus expectare debeamus consilium et a quibus sit cauendum. Datum etc.
    Note
    Cf. MS 404. 5, etc.
    (104r) Verses on Evangelium: on the Church (Fata monent) etc.
  • De Tartaris. 104r-106v
    Nasmith
    De Tartaris e Jordano Minorita et aliis. 104r-106v
    Incipit
    (104r) De facto tartarorum uobis scribo
    Explicit
    (104v) sarracenorum subuertuntur. Datum anno domini mo cco xxxo ixo
    Incipit
    (104v) Humilis in Christo fidelibus uniuersis.. .frater Iordanus
    Explicit
    (105r) sed in deo est uictoria
    Incipit
    (105r) Dilecto ... principi barban'. H. dei gr. land'gie comes palatinus
    Explicit
    (105v) non est audita a primo tempore christianitatis
    Incipit
    (105v) Hos phalangus tartarorum orbis imperator
    Explicit
    (105v) Datum in castris iuxta ingens flumen danubium
    Incipit
    (105v) Honorius papa uolens scire terram sarracenorum
    Explicit
    Isti rumores uenerunt parisius in crastino sancti petri
  • Frederick II, Holy Roman Emperor, Epistolae. 106v-109r
    Nasmith
    Frederici imperatoris epistolae duae ad Anglos contra papam. 106v-109r
    Author
    Frederick II, Holy Roman Emperor
    Incipit
    (106v) Fredericus dei gratia romanorum imperator
    (106v) Et si cause uestre iusticiam
    Explicit
    (108v) dilectio uestra credat. Datum taurini iio Aug. iii indictionis
    Incipit
    (108v) Fredericus dei gratia etc. illos felices describat antiquitas
    Explicit
    (109r) diligentiam adhibere
  • Gravamina Anglorum adversum potestatem papae. 109v-110v
    Nasmith
    Gravamina Anglorum adversum potestatem papae. 109v-110v
    Incipit
    (109v) Conqueritur regnum anglorum ex eo quod dominus papa non est contentus
    Explicit
    (109v) et penitus lacerantur
    Note
    (110r) This page is blank. An erasure and old pencil notes on f. 110v
  • Extracts from glosses on Old Testament. 111r-125v
    Nasmith
    Visiones quaedam et narrationes de captivitatibus Israelis, et alia historica. -- Nullo ordine et imperfecta. 111r-125v
    Note
    Liber N. de Sandwico
    (111r) Notes apparently taken from a gloss or commentary on the books of Kings (Chron.?), Tobit, Judith, Esther, Daniel, Maccabees
    Incipit
    (111r) Ozia lepra percusso in fronte quia intrauit sancta sanctorum. ... Tempore mananeel (Menahem) uenit phul rex assyriorum cum exercitu
    Note
    (was deceived with brazen calves instead of golden ones)
    (124v) Ends imperfectly (last page partly obliterated) on 2 Macc. I with the story of Nehemiah and the sacred fire
    On the flyleaf xv
    Incipit
    (125r) Virgo parens vixit sexaginta tribus annisQuatuor atque decem fuit in partu benedicta
    Note
    Also
    Incipit
    (125r) Johannes Elham supprior huius ecclesiastica sacrosancte
TJames
216
Stanley
O. 11
Location
https://purl.stanford.edu/bx369vf7033
MS 288
Repository
UK, Cambridge, Corpus Christi College, Parker Library

Access conditions

Use and reproduction:
Images courtesy of The Parker Library, Corpus Christi College, Cambridge. Licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License. For higher resolution images suitable for scholarly or commercial publication, either in print or in an electronic format, please contact the Parker Library directly at parker-library@corpus.cam.ac.uk
License:
This work is licensed under a Creative Commons Attribution Non Commercial 4.0 International license (CC BY-NC).
Download
Stanford Libraries
  • Hours & locations
  • My Account
  • Ask us
  • Opt out of analytics
  • System status
Stanford University
  • Stanford Home
  • Maps & Directions
  • Search Stanford
  • Emergency Info
  • Terms of Use
  • Privacy
  • Copyright
  • Trademarks
  • Non-Discrimination
  • Accessibility

© Stanford University, Stanford, California 94305.