Cambridge, Corpus Christi College, MS 275: Legends of Saints. Prayers. Mandeville's Travels. Odoricus of Pordenone, Itinerary
Description
Abstract/Contents
- Summary
- The miscellany of tracts on various subjects in CCCC MS 275, dating to c. 1400-25, has no overall thematic unity. It contains devotional texts, travel literature, legends of saints, and biblical figures, and other works in diverse categories. The most important of these are: Vita Adae et Euae; Henry of Sawtry OCist (fl. twelfth century), Purgatorium Sancti Patricii; Vita Sancti Brendani; The Travels of Sir John Mandeville attributed to Jean le Long OSB; Odoricus of Pordenone (c. 1286-1331), Itinerarium; the letter of Iohannes presbyter ('Prester John'); Francesco Petrarca (1304-74), Historia Griseldis; John of Hildesheim OCarm (d. 1375), Historia trium regum; and John Grandisson (d. 1369), Vita Sancti Thomae Cantuariensis. The book was given to the College by Thomas Markaunt (d. 1439).
- Contents
- Tractatus de oratione dominica -- De officio missae -- Approbatio regulae Sancti Francisci -- Oratio ad sanctam Mariam Magdalenam (Oratio 16) -- Vita Adae et Euae -- De initio et fine saeculi -- Imago mundi -- Purgatorium Sancti Patricii -- Vita Sancti Brendani -- Oratio Sancti Brendani -- The travels of Sir John Mandeville -- Epistola Manueli Comneno imperatori Graecorum -- Itinerarium -- Historia Griseldis -- Historia trium regum -- Vita Secundi philosophi -- Vita Sancti Thomae Cantuariensis -- Vita Sancti Thomae Cantuariensis -- De Saracenis -- Historia de Iuda Iscariota -- Expositio in Isaiae Lupus et agnus pascentur
Bibliographic information
- M.R. James Date
- xv and xiii
- Downloadable James Catalogue Record
- https://stacks.stanford.edu/file/druid:yd641dp4488/MS_275.pdf
- Superseded Interim Catalogue Record
- https://stacks.stanford.edu/file/druid:jc163tn5165/275.pdf
- Contains
-
- Tractatus de oratione dominica. 1r-3r
- Nasmith
- Tractatus de oratione dominica in septem petitiones divisa. 1r-3r
- Incipit
- (1r) Oracio est pius affectus mentis
- Explicit
- (3r) ad laudem et honorem nominis Ihesu Christi. Amen
- pseudo-Bonaventure OFM, De officio missae. 3r-6r
- Nasmith
- De officio missae. 3r-6r
- Author
- pseudo-Bonaventure OFM
- Rubric
- (3r) De missa celebranda
- Note
- (Ps.-Bonaventura)
- Incipit
- (3r) Ad missam celebrandam sex consideracio attendenda
- Explicit
- (4v) opere impleat quod nobis concedat qui, etc.
- Rubric
- (4v) Officium misse de veneracione suppremi nominis Ihesu Christi
- Incipit
- (4v) In nomine Ihesu omne genu
- Rubric
- (5r) Sequencia
- Incipit
- (5r) Dulcis Ihesus nazarenus iudeorum rex amenus
- Rubric
- (5r) Tractatus in prima lxx
- Incipit
- (5r) Dulce nomen Ihesu Christi
- Note
- (5v) Prayer to the Virgin
- Incipit
- (5v) O maria virgo virginum que genuisti filium
- Explicit
- (6r) virtutum augmentacio
- Rubric
- (6r) amen
- Honorius III, Approbatio regulae Sancti Francisci. 6r-8r
- Nasmith
- Regula fratrum minorum. 6r-8r
- Author
- Honorius III
- Rubric
- (6r) Honorius ep. ... dilectis filiis
- Incipit
- (6r) Regula et vita minorum fratrum
- Explicit
- (8r) tercio(?) kal. decembris pontificatus nostri anno viij
- Anselm of Canterbury OSB, Oratio ad sanctam Mariam Magdalenam (Oratio 16). 8r-8v
- Nasmith
- De Maria Magdalena. 8r-8v
- James
- A prayer. 8r-8v
- Author
- Anselm of Canterbury OSB
- Incipit
- (8r) Sancta maria magdalene que cum fonte lacrimarum
- Explicit
- (8v) nec celerius hoc exprimi potuit
- Vita Adae et Euae. 9r-18r
- Nasmith
- Vita protoplasti Adae et Evae uxoris ejus. 9r-18r
- Incipit
- (9r) Factum est ut cum expulsi essent Adam
- Note
- (Ed. W. Meyer, 1879 in Sitzungsberichte d. k. k. Bayer. Akad. from other MSS.)
- Explicit
- (14v) et dixit. adam. et dixit dominus sic vocatum est nomen eius
- Note
- Story of the Cross
- Rubric
- (14v) Item alius processus de eodem
- Incipit
- (14v) Post peccatum ade expulso eodem
- Note
- (see MS 66. 17)
- Explicit
- (18r) obedientem patri usque ad mortem cui est laus et honor et imperium per omnia secula seculorum
- Rubric
- (18r) amen
- pseudo-Methodius, De initio et fine saeculi. 18r-21v
- Nasmith
- Epistola Methodii Martiris de inicio, progressu, de die judicii et de Millenario. 18r-21v
- Author
- pseudo-Methodius
- Incipit
- (18r) Sciendum est nos, fratres karissimi, quomodo in principio
- Explicit
- (21v) unde nos eripere dignetur dominus noster Ihesus Christus qui etc. per infinita secula seculorum
- Rubric
- (21v) Amen
- Note
- Ed. in Orthodoxographa of Grynaeus, etc. See Oudin I 299; Sackur, Sibyllinische Texte
- Honorius Augustodunensis, Imago mundi. 22r-34v
- Nasmith
- Speculum mundi. 22r-34v
- Author
- Honorius Augustodunensis
- Rubric
- (22r) Ad instruccionem multorum quibus deest copia librorum, etc.
- Incipit
- (22r) Mundus dicitur quasi (?) undique motus
- Explicit
- (34r) in eadem linea graditur
- Rubric
- (34r) Explicit tractatus de speculo mundi
- Note
-
(34v) blank
Attributed to Gregory of Huntingdon and Henry of Mainz
See MS 66
- H[enry?] of Sawtry OCist, Purgatorium Sancti Patricii. 35r-45v
- Nasmith
- De purgatorio Sancti Patricii. 35r-45v
- Author
- H[enry?] of Sawtry OCist
- Incipit
- (35r) Patri suo peroptato in Christo H. abbati de sartis
- Explicit
- (45v) seruituram in monasterio commendauit. Tu autem domine miserere nostri
- Note
- By Henry of Sawtry: see Ward, Catalogue of Romances II 435
- Vita Sancti Brendani. 46r-58v
- Nasmith
- Vita Sancti Brendani. 46r-58v
- Incipit
- (46r) Sanctus Brendanus filius fin locha
- Explicit
- (58v) gloriose migrauit ad dominum cui est honor et gloria in seculorum secula. amen
- Rubric
- (58v) Explicit vita Sancti Brendani abbatis de diuersis miraculis
- Note
- Ed. Schroder, Sanct Brandan (1871), Moran, Acta Sancti Brendani (1872). See Ward, Catalogue of Romances II, p. 516. BHL. 1437
- Oratio Sancti Brendani. 59r-68v
- Nasmith
- Oratio Sancti Brendani. 59r-68v
- Rubric
- (59r) Sanctus Brandanus Dei servus fecit istam orationem de verbo Dei per Michaelem archangelum in medio maris: quicunque cantaverit orationem istam pro se vel amico suo pro anima sua vel pro anima amici sui, sive pro vivis sive pro defunctis, cum fide catholica et oratione dominica et simbolo genuflectans XII vicibus, peccata sua remittentur ei, et salvus erit de penis futuris: pretium cantandi orationem istam super altare vel super sepulcrum defuncti, genuflectans cum oratione dominica et fide catholica XII vicibus valet centum psaltaria et centum missas et centum commemorationes, auctoritate spiritus sancti docente sancto Brandano
- Incipit
- (59r) Per sanctam annunciacionem tuam domine Ihesu Christe
- Explicit
- (61v) in domo misericordie tue
- Rubric
- (61v) Explicit de ueteri testamento, incipit de nouo
- Incipit
- (61v) Libera me domine sicut liberasti Zachariam
- Note
- Other prayers follow: the last (Missus est Gabriel) ends
- Explicit
- (68v) celestium gaudiorum prestante eodem domino Ihesu Christo qui, etc. per omnia secula seculorum. amen
- Note
- Ed. by Moran, Acta Sancti Brendani (1872)
- Jean le Long OSB (attrib.), The travels of Sir John Mandeville. 69r-145v
- Nasmith
- Itinerarium Iohannis Mandeville de mirabilibus mundi. 69r-145v
- Author
- Jean le Long OSB (attrib.)
- Incipit
- (69r) Cum terra ultra marina, viz. terra sancta
- Explicit
- (145v) aliquod minuit qui in claritate uiuit et regnat deus per infinita secula seculorum. amen
- Rubric
- (145v) Explicit liber de mirabilibus mundi editus a Johanne Mandeuyle milite cuius anime propicietur deus amen
- Iohannes presbyter ('Prester John'), Epistola Manueli Comneno imperatori Graecorum. 146r-149r
- Nasmith
- De presbitero Iohanne. 146r-149r
- Author
- Iohannes presbyter ('Prester John')
- Incipit
- (146r) Presbiter Johannes potencia et virtute dei ... Emanueli Romeon gubernatore
- Explicit
- (149r) ciborum essemus inpleti. valete
- Note
- Ed. by Zarncke
- Odoricus of Pordenone, Itinerarium. 149v-162v
- Nasmith
- Itinerarium fratris Odorici ordinis fratrum minorum de mirabilibus orientalium Tartarorum. 149v-162v
- Author
- Odoricus of Pordenone
- Note
- Ultimum capitulum deest
- Incipit
- (149v) Licet multa et uaria de ritibus et condicionibus
- Explicit
- (162v) Ego frater Odoricus hic inscripsi et si (?) multa mirabilia omisi ponere quia homines non credidissent nisi uidissent
- Rubric
- (162v) Explicit itinerarium fratri Odorici
- Note
- Another copy in MS 407
- Francesco Petrarca, Historia Griseldis. 163r-168v
- Nasmith
- Francisci Petrarchi, lauriati poetae, de Waltero Saluciarum Marchione et Griscildi ejus uxore, historia. 163r-168v
- Author
- Francesco Petrarca
- Incipit
- (163r) Est ad Ytalie latus occiduum
- Explicit
- (168v) rusticana hec muliercula passa est
- Note
- Other copies in MS 177. 10, MS 458. 3
- John of Hildesheim OCarm, Historia trium regum. 170r-214r
- Nasmith
- Liber de gestis et translationibus sanctorum trium regum qui Christum adorarunt. 170r-214r
- Author
- John of Hildesheim OCarm
- Incipit
- (170r) In primo capitulo huius libri qui est collectus
- Note
-
Capitula
Text - Incipit
- (172r) Cum venerandorum trium magorum
- Note
- Last chapter
- Incipit
- (213v) Nota quod nomina trium magorum
- Explicit
- (214r) sed hii tres reges virgines fuerunt
- Note
- Cf. MS 179. Horstmann considers that the author of the English version (printed by him for E. E. T. S.) used this copy or one very like it. The Latin is by John of Hildesheim
- Vita Secundi philosophi. 214r-216r
- Nasmith
- Vita Secundi philosophi de Graeco in Latinum translata. 214r-216r
- Incipit
- (214r) Secundus fuit philosophus. hic philosophus omni tempore silencium conseruans
- Explicit
- (216r) tres pariter custodi trinitas ter sancta
- Note
- Translated from the Greek by William of Gap, monk and afterwards abbot of St Denis. Often printed: e.g. Philologus 1862 and 1877: last by A. Hilka, Breslau 1910, in Jahresbericht d. schlesischen Ges. für väterl. Cultur
- John Grandisson, Vita Sancti Thomae Cantuariensis. 216v-235r
- Nasmith
- Vita et passio S. Thomae archiepiscopi Cantuariensi composita per dominum Iohannem de Grandissono episcopum Exoniensem. 216v-235r
- Author
- John Grandisson
- Incipit
- (216v) Benediccionibus diuine dulcedinis
- Explicit
- (235r) festumque eius solempniter celebrandum ad laudem et gloriam domini nostri Ihesu Christi qui, etc.
- Rubric
- (235r) Explicit vita et passio Sancti Thome archiepiscopi Cantuariensi compositus per dominum Johannem de grandisono Episcopum Exoniensem
- Note
- Not printed
- Alan of Tewkesbury OSB, Vita Sancti Thomae Cantuariensis. 233ar-233nv
- Nasmith
- Alia vita ejusdem sancti. 233ar-233nv
- Author
- Alan of Tewkesbury OSB
- Note
-
Hi quaterniones qui et forma et charactere (sunt enim in octavo et majorem sapiunt antiquitatem prae reliquis hujus codicis partibus) discrepant tum a precedentibus tum ab eis qui sequuntur, priorem duntaxat partem vitae ipsius Thomae continent; et autor, quisquis fuerit, in animo habuit summatim perstringere ea quae contigerunt a concilio de Clarendon ad mortem archiepiscopi, ut suppleret quae propter brevitatem omisit Iohannes [Salisbury] Carnotensis in historia sua
Inserted between ff. 233v and 234r: smaller page: good hand of cent. xiii, ff. 14 - Incipit
- (233ar) Gloriosus dei martir Thomas qualis
- Explicit
- (233nv) commota sunt paterne pietatis uiscera super filio
- Note
- By Alan of Tewkesbury. P. L. CXC 207, Robertson, Materials II 322
- De Saracenis. 235r-238r
- Nasmith
- De Saracenis et eorum observationibus et de Mahometo. 235r-238r
- Incipit
- (235r) Saraceni sunt qui de ancilla habrae ad quam iubente sarra ingressus
- Explicit
- (238r) xl die post obitum patris moriendo patrem secuta est
- Rubric
- (238r) Explicit
- Historia de Iuda Iscariota. 238r-239r
- Nasmith
- Historia fabulosa de Iuda Iscariota. 238r-239r
- Incipit
- (238r) Legitur in quadam hystoria quod quidam vir fuit in ierusalem nomine Ruben
- Explicit
- (239r) et in aere cum demonibus scitaretur (sociaretur)
- Note
-
See Legenda Aurea (s. v. Sanctus Matthias: ed. Graesse, p. 184)
Separate paragraph - Incipit
- (239r) Judas scarioth fratrem suum putatiuum
- Explicit
- (239r) crepuit in medio diffusis vi(s)ceribus
- Expositio in Isaiae Lupus et agnus pascentur. 239r-239v
- Nasmith
- Expositio in illud Isaiae Lupus et Agnus pascentur. 239r-239v
- Note
- imperfect
- Incipit
- (239r) Lupus et agnus pascentur simul. Ysa. lxv. hinc (?) necesse est omnes sacras scripturas impleri
- Note
-
(239v) Ends imperfectly, one leaf of text probably wanting
Two blank leaves follow (ff. cr-dv)
- Tractatus de oratione dominica. 1r-3r
- TJames
- 4
- Stanley
- A. 4
- Location
- https://purl.stanford.edu/vx000hq8392
- MS 275
- Repository
- UK, Cambridge, Corpus Christi College, Parker Library
Access conditions
- Use and reproduction:
- Images courtesy of The Parker Library, Corpus Christi College, Cambridge. Licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License. For higher resolution images suitable for scholarly or commercial publication, either in print or in an electronic format, please contact the Parker Library directly at parker-library@corpus.cam.ac.uk
- License:
- This work is licensed under a Creative Commons Attribution Non Commercial 4.0 International license (CC BY-NC).