Cambridge, Corpus Christi College, MS 057: Abingdon Benedictine Collection with Martyrology
Description
Abstract/Contents
- Summary
- CCCC MS 57 is a witness to the intellectual interests of the Benedictine Reform movement in tenth-century England. It contains a collection of Benedictine texts, including the Rule, and a version of Usuard's Martyrologium with Abingdon additions. It was written in Square minuscule at the end of the tenth century or the start of the eleventh either at Canterbury, since its texts are related to Canterbury manuscripts of similar material, or at Abingdon, where it has certain early provenance. The additions to the Martyrology provide a large number of obits of people connected with the monastery of Abingdon; unfortunately they have been badly damaged by a later binder's trimming. In the eleventh century some damage to the manuscript was repaired by a scribe writing an imitiation of the original Square minuscule script.
- Contents
- Regula Sancti Benedicti -- Admonition -- Memoriale qualiter, part 1 -- Memoriale qualiter, part 2 -- De festiuitatibus anni (= canon 36 of the Council of Mainz, 813) -- Collectio capitularis of (probably) 818 x 819 -- Martyrologium, with Abingdon additions -- Diadema monachorum (incomplete)
Bibliographic information
- M.R. James Date
- x-xi
- Downloadable James Catalogue Record
- https://stacks.stanford.edu/file/druid:mn635jv8751/MS_57.pdf
- Superseded Interim Catalogue Record
- https://stacks.stanford.edu/file/druid:qj751pg3448/57.pdf
- Contains
-
- Regula Sancti Benedicti. 2r-32v
- James
- Regula S. Benedicti. 2r-32v
- Incipit
- (2r) Obsculta o fili precepta magistri
- Note
-
(2r) (green initial, red capitals)
(2r) A line of writing at the top is mostly cut off
Many words are glossed, in two hands of cent. xi?
The first Anglo-Saxon gloss occurs on f. 3r: there are very few of them. They have been printed by Napier, Old English Glosses, p. 231
Prol. ends - Explicit
- (3v) mereamur esse consortes
- Rubric
-
(3v) Incipiunt capitula Regulae (lxxiii)
(4v) Explicit capitulatio
(4v) De generibus monachorum vel uita et conversatione eorum qui volunt caelestia scandere regna - Note
- (4v) (red capitals)
- Incipit
- (5r) Quatuor genera esse monachorum
- Note
-
(5r) (large red capitals)
f. 8r-8v is supplied in a very fine English hand of cent. xi
Also ff. 19r-19v, 22r-22v
Ends f. 32v - Explicit
- (32v) deo protegente peruenies. Facientibus haec regna patebunt aeterna
- Rubric
- (32v) Finit Regula Beati Benedicti
- Ambrosius Autpertus (pseudo-Fulgentius), Admonition. 32v-32v
- Author
- Ambrosius Autpertus (pseudo-Fulgentius)
- Incipit
- (32v) Dicebat uero sanctus Fulgentius iuxta regulam patrum uiuere semper stude etc.
- Explicit
- (32v) perducunt ad celi palatia
- Memoriale qualiter, part 1. 33r-34v
- Rubric
- (33r) Memoriale qualiter in monasterio conversari debemus
- Incipit
- (33r) Nocturnis horis cum ad opus diuinum de lectulo surrexerit frater
- Note
- (P. L. LXVI 927)
- Explicit
- (34v) dicant. Misereatur noster omnipotens deus. Amen
- Note
- By Benedict of Aniane (see Miss Bateson, English Historical Review 1894, p. 693)
- Memoriale qualiter, part 2. 34v-37v
- Rubric
- (34v) Incipit epitoma Lothwici Imperatoris super Regulam beati Benedicti
- Note
- (Miss Bateson, English Historical Review 1894, pp. 694-695)
- Incipit
- (34v) A kalendis autem Octobris usque in pascha hora nona
- Note
- Sketch of a beast at top of f. 37r: of an initial on f. 38r
- De festiuitatibus anni (= canon 36 of the Council of Mainz, 813). 37v-37v
- Rubric
- (37v) De festivitatibus anni
- Explicit
- (37v) in una quaque parrochia sancta corpora requiescunt
- Collectio capitularis of (probably) 818 x 819. 37v-40v
- Rubric
- (37v) Item adbreviatio eius qui supra
- Incipit
- (37v) Anno dominice incarnationis DCCC.XVII. imperii uero gloriosissimi principis lodouuici IIIIto vi idus iulii etc.
- Note
- Ends
- Incipit
- (40v) Ut uolatilia etc.
- Explicit
- (40v) in ipsorum maneat arbitrio
- Usuard, Martyrologium, with Abingdon additions. 41r-94v
- James
- Martyrologium. 41r-94v
- Author
- Usuard
- Rubric
- (41r) Kalendae Mensis Ianuarii
- Note
- (red capitals)
- Rubric
- (41r) Circumcisio domini nostri Iesu Christi
- Note
- (black capitals)
- Incipit
- (41r) Rome natale Sancti almachii etc.
- Note
- There are many additions to the text, most of which have been mutilated by the binder's plough. I think it will be useful if I note them in a slightly abbreviated form, since I cannot discover that they have been printed
- Rubric
- (40r) III Non. Ianuarii
- Note
- (41v) (Obi)tus fratris nostri ƿufhelmi / (mona)chi et diaconi
- Rubric
- (41v) II Non. Ian.
- Note
- (41v) (Obitu)s fratris nostri Alfgari / (d)iaconi nostre congregationis
- Rubric
- (42r) VII Id. Ian.
- Note
- (42r) Obitus fratris nostri ƿulfheahi monachi ac sacerdotis
- Rubric
- (42r) IIII Id. Ian.
- Note
- (42r) Eodem die translatio beati / Iudoci sacerdotis egregii
- Rubric
- (42v) III Id. Ian.
- Note
- (42v) (Obitus) fratris nostri kynrici / (mona)chi ac sacerdotis (nostre) congregationis
- Rubric
- (42v) II Id. Ian.
- Note
- (42v) (Ob.) fratris nostri briht / ... monachi ac diaconi nostre congregationis
- Rubric
- (43r) XVII Kal. Feb.
- Note
- (43r) Ob. eadƿini / ...
- Rubric
- (43v) XIII Kal. Feb.
- Note
- (43v) fratris nostri brihtmæri / ... sacerdotis
- Rubric
- (44r) XI Kal. Feb.
- Note
- (44r) Obitus fratris nostri eust / ... monachi ac sacerdotis
- Rubric
- (44r) X Kal. Feb.
- Note
- (44r) Obitus fratris nostri b ... / helmi monachi ac sacerdotis / . et depositio æ / militis. et depositio o ... / abb.
- Rubric
- (44v) VIII Kal. Feb.
- Note
- (44v) fratris nostri brihtnoði (mo)nachi
- Rubric
- (44v) VI Kal. Feb.
- Note
- (44v) fratris nostri Alfƿoldi / sacerdotis et deposit / ... thi (echi). monachi ac sacerdotis / ... fratris nostri brihtgeti / ... sacerdotis
- Rubric
- (45r) IIII Kal. Feb.
- Note
- (45r) Obitus fratris nostri ky ... / monachi ac sacerdotis
- Rubric
- (45r) III Kal. Feb.
- Note
- (45r) Depositio aeþ... / episcopi
- Rubric
- (45v) Kalendae Februarii Mensis
- Note
-
(45v) fratris nostri eadƿig monachi nostre congregationis
(45v) (f.) nostri aeþelƿardi monachi ac diaconi (n.) congregationis - Rubric
- (45v) III Non. Feb.
- Note
- (45v) fratris nostri Leonis sacerdotis nostre congregationis
- Rubric
- (46r) VI Id. Feb.
- Note
- (46r) Obitus fratris nostri (obliterated) (... monachi ac sacerdotis ... congregationis)
- Rubric
- (46v) III Id. Feb.
- Note
-
(46v) fratris nostri ƿynsini
(46v) Deposicio baldgari sacerdotis - Rubric
- (46v) II Id. Feb.
- Note
-
(46v) ... lfstani ep.
(46v) (Deposicio) æþelgari presulis - Rubric
- (47r) XVI Kal. Martii
- Note
- (47r) Obitus ƿulfmæri monachi nostre congregationis
- Rubric
- (47v) XIII Kal. Mar.
- Note
- (47v) fratris nostri æþel ... sacerdotis nostre congregationis
- Rubric
- (47v) XII Kal. Mar.
- Note
- (47v) fratris nostri ælfrici sacerdotis nostre congregationis
- Rubric
- (48r) VIII Kal. Mar.
- Note
- (48r) Hic obiit fratris nostri s ... diaconis nostre congregationis
- Rubric
- (48v) V Kal. Mar.
- Note
- (48v) ... us æþelƿini abb.
- Rubric
- (49v) VI Non. Mar.
- Note
- (49v) Ipso die depositio sancti ceddae episcopi et confessoris
- Rubric
- (49v) IIII Non. Mar.
- Note
- (49v) [Obit]useaduuini ... fratris nostri sa ... dotis
- Rubric
- (49v) III Non. Mar.
- Note
-
(49v) [Obi]tusfreoðegari abbatis
(49v) Afnoði monachi
(49v) alfgari pueri subdiaconi - Rubric
- (50r) II Non.
- Note
- (50r) Obitus fratris nostri ... monachi ac sacerdotis
- Rubric
- (50r) VIII Id. Mar.
- Note
- (50r) Obitus fratris nostri ea ... monachi ac diaconi
- Rubric
- (50r) VI Id. Mar.
- Note
- (50r) ... mon. sac. aelfr ...
- Rubric
- (51r) XVI Kal. Apr.
- Note
- (51r) ... ri monachi
- Rubric
- (51r) XV Kal. Apr.
- Note
-
(51r) Eodem die Sancti eadƿeardi reg. et m.
(51r) Obitus fratris nostri ƿigbrihti monachi ac - Rubric
- (51v) X Kal. Apr.
- Note
- (51v) aeþelrici diaconi
- Rubric
- (52r) VI Kal. Apr.
- Note
- (52r) Rogin ... et monachi
- Rubric
- (52v) IIII Kal. Apr.
- Note
- (52v) aeþestanus obiit / ... venerabilis abba / (Que)m deus in celi / (cul)mine constituat
- Rubric
- (53r) Non. Apr.
- Note
- (53r) ... monachi ac sacerdotis
- Rubric
- (53v) IIII Id. Apr.
- Note
- (53v) (Ob)iit aelfƿinus monachi et l.cognominatus hocking
- Rubric
- (53v) III Id. Apr.
- Note
- (53v) brihtƿig episcopi
- Rubric
- (53v) II Id. Apr.
- Note
- (53v) ... godus monachi
- Rubric
- (54r) XVII Kal. Mai.
- Note
- (54r) bri ... monachi ac sacerdotis
- Rubric
- (54v) XV Kal. Mai.
- Note
- (54v) ... adƿini abb. Another entry gone
- Rubric
- (55r) XIII Kal. Mai.
- Note
- (55r) Eodem die passio sancti aelfeahi archiepiscopi et martyris
- Rubric
- (55r) XII Kal. Mai.
- Note
- (55r) aelf ... monachi a sacerdotis
- Rubric
- (55r) X Kal. Mai.
- Note
- (55r) briht ...
- Rubric
- (55v) IX Kal. Mai.
- Note
-
(55v) ... eþelredi regis
(55v) ... eagi comitis et fratris
(55v) ... noði monachi et subdiaconi
(55v) alfgari (mon.) - Rubric
- (56r) VII Kal. Mai.
- Note
- (56r) aelfƿini ... subdiaconi
- Rubric
- (56r) IIII Kal. Mai.
- Note
- (56r) obliterated
- Rubric
- (57r) Kalendae Mensis Maiae
- Note
- (57r) eadƿig militis
- Rubric
- (57r) VI Non. Mai.
- Note
- (57r) sidemanniet sororis nostre aels ...
- Rubric
- (57r) V Non. Mai.
- Note
- (57r) Ipso die eleuatio et translatio secunda corporis sanctissimi confessoris Christi et abbatis Bertini
- Rubric
- (57v) V Non. Mai.
- Note
- (57v) Obitus Erenberti militis bononiensis
- Rubric
- (57v) III Non. Mai.
- Note
- (57v) ƿulfgari monachi
- Rubric
- (58r) VIII Id. Mai.
- Note
- (58r) bv ... monachi ac sacerdotis
- Rubric
- (59r) II Id. Mai.
- Note
-
(59r) aelfsini episcopi
(59r) beorst ... (mon.) - Rubric
- (60r) XIIII Kal. Iun.
- Note
- (60r) Eodem die dormiuit sanctus Dunstanus archiepiscopus in Christo
- Rubric
- (60v) XII Kal. Iun.
- Note
- (60v) Siƿardi monachi ac sacerdotis
- Rubric
- (60v) X Kal. Iun.
- Note
- (60v) aelfredi mon. ac sacerdotis brihtegi subdiaconi
- Rubric
- (61r) VI Kal. Iun.
- Note
- (61r) Item in ead. brittanie insula dep. uener. bede presbyteri confess. et doctoris
- Rubric
- (61r) V Kal. lun.
- Note
- (61v) osgari abb.
- Rubric
- (61v) IIII Kal. Iun.
- Note
- (61v) aelfƿini monachi ƿulfƿii diac.
- Rubric
- (61v) III Kal. Iun.
- Note
- (61v) aelfƿii monachi
- Rubric
- (62r) II Kal. Iun.
- Note
- (62r) eadgifu abbatiss(e). brihtmaeri diac.
- Rubric
- (62v) II Non. Iun.
- Note
- (62v) depos. S. petroci C.
- Rubric
- (63v) II Id. Iun.
- Note
-
(63v) ... requiescit in hoc poliandro
The ends of six elegiac lines
(63v) ... omine clarisono
(63v) ... aderat ceu mistica lampas
(63v) ... us moribus egregius
(63v) ... iunii carnalia liquit
(63v) ... s. scandit ad astra poli - Rubric
- (63v) II Id. Iun.
- Note
- (63v) Lifingi episcopi
- Rubric
- (64r) XVII Kal. lul.
- Note
- (64r) dep. s. eadburg. V.
- Rubric
- (64r) XVI Kal. Iul.
- Note
- (64r) inuentio corporis Sancti Bertini Abbatis et confessoris
- Rubric
- (64v) XV Kal. Iul.
- Note
- (64v) botulfii abbatis
- Rubric
- (65r) X Kal. Iul.
- Note
- (65r) In ciuitate cestrensi S. Werburge V.
- Rubric
- (65r) VIII Kal. Iul.
- Note
- (65r) godef ... monachi
- Rubric
- (66r) IIII Kal. Iulii
- Note
- (66r) brihtrici monachi ac sacerdotis
- Rubric
- (66v) VI Non. Iul.
- Note
- (66v) depositio Sancti Sƿiþuni
- Rubric
- (67r) III Non. Iul.
- Note
- (67r) aelfsta ... abb.
- Rubric
- (67r) II Non. Iul.
- Note
- (67r) dep. S. Sexb(urge) sororis sancte adeldride
- Rubric
- (67v) Non. Iul.
- Note
-
(67v) dep. beati Hedde pontificis (de quo) uenerabilis Beda presbiteri in gestis etc.
(67v) transitus ... elburge u. sororis S. edeldride - Rubric
- (67v) VIII Id. Iul.
- Note
-
(67v) Deposicio eadgari
(67v) Dep. Sancti Grimbaldi - Rubric
- (67v) VII Id. Iul.
- Note
- (67v) Godrici monachi ac sacerdotis
- Rubric
- (68r) IIII Id. Iul.
- Note
- (68r) Idibus qui quar ... dimisit ponders ... Presbiter aelfr ... frater et ipse bon(us)
- Rubric
- (68r) III Id. Iul.
- Note
- (68v) Sancte Mildride V.
- Rubric
- (68v) Idus Iulii
- Note
-
(68v) Transl. Sancti Sƿiðuni
(68v) Deusdedit archiepiscopi - Rubric
- (68v) XVII Kal. Augi.
- Note
- (68v) Translatio prima ... Sancti Bertini
- Rubric
- (68v) XVI Kal. Aug.
- Note
-
(69r) Sancti Kenelmi
(69r) Sancti Alexii
(69r) Obitus aeðelƿardi monachi ac sacerdotis - Rubric
- (69r) XV Kal. Aug.
- Note
-
(69r) Transl. Sancte edburge V.
(69r) electio Sancti eadƿeardi regis - Rubric
- (69r) XIII Kal. Aug.
- Note
- (69r) Sancte Margarite V. M.
- Rubric
- (71r) Kalendae Mensis Augusti
- Note
-
a.
(71r) hic presentis uite (terminum?) et supernae lucis (principium ?) beatus pater aþ(elƿoldus) episcopus sortitus est
b.
(71r) In anglia ciuitate (uuenta-) na. natalis S. adelƿo(ldi ep.) sanctitate ac miraculis (admi-) randi qui primum abbe(ndonien-) sium monachorum pas(tor) et abba extitit. dei(nde uero) eadgaro piissimo (rege) compellente pontific(alem) cathedram in prephat(a) urbe adeptus est - Rubric
- (74v) IX Kal. Sep.
- Note
- (74v) Bartholomew
- Rubric
- (77r) Non. Sep.
- Note
- (77r) in monasterio dictum (!) sithdiu depositio Sanctissimi Bertini confessoris et abbatis
- Rubric
- (79r) XVI Kal. Oct.
- Note
- (79r) monast(erio) ƿyltunensi Sancte (ead)giðe uirginis
- Rubric
- (80v) II Kal. Oct.
- Note
- (81r) Dep. S. hon(orii) archiepiscopi etc.
- Rubric
- (83r) III Id. Oct.
- Note
- (83r) Uilfridi ep.
- Rubric
- (83v) XIIII Kal. Nov.
- Note
- (83v) ... reoðesƿyðe (uirg)inis
- Rubric
- (84r) X Kal. Nov.
- Note
- (84r) In ciuitate (rotoma)go nat. (S. Ro)mani a ...
- Rubric
- (85v) Kalendae Mensis Novembris
- Note
- (85v) ignulfus mon. sac.
- Rubric
- (86v) VIII Id. Nov.
- Note
- (86v) brihtnoðus sac.
- Rubric
- (86v) VI Id. Nov.
- Note
- (86v) Depositio domni ... ƿini abbatis
- Rubric
- (88v) XII Kal. Dec.
- Note
- (88v) Eadmundi regis et martyris
- Rubric
- (88v) XI Kal. Dec.
- Note
- (88v) Columbani
- Rubric
- (90r) III Non. Dec.
- Note
- (90v) Depositio Sancti birini
- Rubric
- (91r) VI Id. Dec.
- Note
- (91r) Obiit Math. filia uuilelm.
- Rubric
- (91v) Id. Dec.
- Note
-
(91v) In pago pontiuo Sancti Iudoci confessoris xiicim ℞
Ends - Explicit
- (94r) Retiarie sancti ermetis exorciste
- Note
-
(94v) At top a monogram of A and ω
Then two formulae (xi) to announce death
a. - Incipit
- (94v) † Domnus abba N. totaque Abbandoniensis coenobii caterua etc.
- Note
-
(for a priest's death)
b. - Incipit
- (94v) † Karissimo domno æþelstano et cunctis fratribus Abbanduniensis monasterii. Nouerit uestra fraternitas quendam leuitam nomine N.
- Note
-
(94v) Below this is a faint sketch of an angel facing R. and pointing upwards: in very good Anglo-Saxon style
One or two other scribbles occur
- Smaragdus of Saint-Mihiel, Diadema monachorum (incomplete). 95r-163v
- James
- Smaragdidiadema monachorum. 95r-163v
- Author
- Smaragdus of Saint-Mihiel
- Note
- (P. L. CII)
- Rubric
- (95r) Hunc modicum libellum Smaragdus De (di)versis virtutibus collegit. et ei nomen Diadema monachorum inposuit. quia sicut diadema regis gemmis. ita et hic liber fulget virtutibus
- Note
- (95r) (good red capitals)
- Incipit
- (95r) Hunc modicum operis nostri libellum
- Explicit
- (95r) capitulum ponimus primum
- Rubric
- (95r) Explicit prologus
- Note
- (95v) Capitula (100)
- Rubric
- (97r) Incipit liber diadema monachorumPrimitus de oratione
- Incipit
- (97v) Hoc est remedium eius qui uitiorum temptamentis exaestuat
- Note
-
(97v) This has a very good initial of fine interlaced work with dragons' heads
Sketch of a man's bust on f. 108v: of rough interlaced ornament (in dry point) on f. 112v
There are some glosses but, I think, none in Anglo-Saxon
Ends imperfectly in c. 84 - Explicit
- (163v) Conscientiam nostram ab operibus mortuis i. a peccatis
- Note
-
(163v) Note (xvi early)
(163v) Hic deest totus quaternio
- Regula Sancti Benedicti. 2r-32v
- TJames
- 16
- Stanley
- B. 4
- Location
- https://purl.stanford.edu/xd738fw2393
- MS 057
- Repository
- UK, Cambridge, Corpus Christi College, Parker Library
Access conditions
- Use and reproduction:
- Images courtesy of The Parker Library, Corpus Christi College, Cambridge. Licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License. For higher resolution images suitable for scholarly or commercial publication, either in print or in an electronic format, please contact the Parker Library directly at parker-library@corpus.cam.ac.uk
- License:
- This work is licensed under a Creative Commons Attribution Non Commercial 4.0 International license (CC BY-NC).